پیش از پرداختن به طراحی تابلو برق لازم است بدانید که تابلو برق به مجموعه‌ای از قطعات، تجهیزات و اتصالات الکتریکی یا اکترونیکی گفته می‌شود که درون یک جعبه یا سلول فلزی با آرایش و طراحی خاص قرار گرفته‌اند و وظیفه این جعبه الکتریکی کنترل جریان، توزیع انرژی، حفاظت از دستگاه‌های الکترونیکی و… است.
تابلو برق بر اساس کاربرد و هدف استفاده، انواع مختلفی داشته و از نظر تنوع و تعدد تجهیزات و قطعات، سایز، قدرت، ظرفیت و میزان مدرن بودن می‌توانند با یکدیگر تفاوت‌هایی داشته باشند.
مونتاژ هر نوع تابلو برقی با هر سطح از کیفیت، قدرت و… نیاز به طراحی اولیه و رعایت اصول و نکات خاص خود دارد و نمی‌توان بدون توجه به اصول طراحی تابلو برق به مونتاژ یا ساخت آن اقدام کرد چراکه در این صورت باید انتظار عملکرد نامطلوب و حتی ایجاد خسارت را داشته باشید.
مراحل طراحی تابلو برق
طراحی تابلو برق امری تخصصی، با جزئیات زیاد و نیازمند علم و دانش است و بدون دانش و مهارت تخصصی نمی‌توان به طراحی و مونتاژ آن پرداخت اما مراحلی کلی طراحی تابلو برق شامل موارد زیر است.
تجزیه و تحلیل بار
مرحله اول شامل مواردی مانند شناسایی مراکز تقسیم بار، تعیین توان مورد نیاز، تعیین مسیر هادیها، تخمین توان مصرفی کل و… است.
ظرفیت ترانسفورماتورها و ژنراتورها
در مرحله دوم طراحی تابلو برق با توجه به احتمال رشد بار در آینده باید ظرفیت ژنراتورها و ترانس‌ها را تعیین کنید.
تعیین سایز هادی
این مرحله شامل انجام مواردی مانند تخمین بار هادیها، تعیین نوع هادی، تعیین سطح مقطع هادیها و… است.
بررسی افت ولتاژ بارها
در این مرحله از طراحی انواع تابلو برق لازم است که شما مسئله افت ولتاژ بار را حتی در دور‌ترین نقاط بررسی کنید.
بررسی اتصال کوتاه
در طراحی تابلو برق لازم است که در محل باس باره جریان اتصال کوتاه ماکزیمم و در انتهای خطوط نیز جریان اتصال کوتاه مینیمم بررسی شود.
انتخاب و تنظیم حفاظ
در این مرحله به مواردی مانند تناسب ظرفیت قطع کلید یا فیوز با اتصال کوتاه ماکزیمم، کمتر نبود جریان نامی فیوز از جریان تخمین زده برای بار، تناسب مشخصه حفاظت با نوع بار در حال حفاظت و…
بررسی عملکرد حفاظت‌ها
در این مرحله از طراحی تابلو برق لازم است عملکرد کلیه موارد حفاظتی ازجمله حفاظت در برابر اضافه بار، حفاظت در برابر اتصال کوتاه، حفاظت در برابر تماس غیرمستقیم و… بررسی و از صحت عملکرد آن‌ها اطمینان حاصل شود.
بررسی هماهنگی میان حفاظت‌ها
لازم است که هماهنگی بین کلیه حفاظت‌های تابلو برق از نظر تناسب کلید‌ها، پشتیبانی، عملکرد به موقع، پله‌بندی و… بررسی و صحت عملکرد آن‌ها تایید شود.
انتخاب تجهیزات اصلی و جانبی
در طراحی و مونتاژ تابلو برق کلیه تجهیزات و قطعات اصلی و جانبی باید در کیفیت مطلوب و به تعداد کافی تهیه و اهمیت هیچ تجهیزاتی نادیده گرفته نشود سپس تجهیزات و قطعات با آرایش استاندارد در جای خود نصب شوند.
اصول طراحی تابلو برق
طراحی تابلو برق تنها محدود به اجرای بخش نرم‌افزاری، تهیه تجهیزات و مونتاژ آن نیست بلکه طی این مراحل لازم است که یک سری اصول کلی رعایت شود تا خروجی کار از هر نظر مطلوب باشد و این اصول شامل موارد زیر هستند.
- توجه به ایمنی همه جانبه تابلو
- توجه به ظرافت و زیبایی ظاهری تابلو
- توجه به استحکام و مقاومت تابلو در برابر عوامل محیطی
- توجه به کیفیت تمامی تجهیزات تابلو برق و نیاز پایین به تعمیرات
- دقت تجهیزات اندازه‌گیری و پایین بودن احتمال سوء استفاده از آن‌ها
- عملکرد مطلوب تجهیزات و شاخص‌هایی که وضعیت تابلو برق را مشخص می‌کنند
- داشتن حداقل تلفات الکتریکی
- حمل و نقل راحت و داشتن طراحی بهینه تابلو برق
- امکان بهره‌برداری راحت
- نصب تابلو برق در مکانی با تهویه، دما و شرایط محیطی مناسب و…
برای آشنایی بیشتر با اصول طراحی تابلو برق به مقاله زیر از بلاگ الکترونصر مراجعه نمایید
طراحی و ساخت تابلو برق
نکات بسیار مهم در طراحی تابلو برق
در ساخت و طراحی هر نوع تابلو برقی یک سری نکات وجود دارد که توجه و رعایت آن‌ها بر استاندارد بودن و سطح کیفی تابلو برق طراحی شده اثرگذار است و در ادامه سعی کرده‌ایم این نکات مهم را شرح دهیم.
- مجهز بودن هر تابلو برق به یک کلید اصلی جدا کننده با قابلیت قطع و وصل زیر بار.
- سلول تابلو برق باید در مقابل نفوذ رطوبت و غبار مقاوم باشد در غیر این صورت احتمال آسیب به قطعات داخلی بالا خواهد رفت.
- در تابلو برق به تجهیزات آنالیزگر، نمایشگر و چراغ‌های اعلان باید توجه ویژه شود چراکه مشخص کننده وضعیت عملکرد تابلو برق هستند.
- توجه به تفاوت‌های ساختاری و عملکردی انواع تابلو برق در هنگام طراحی (تابلو برق فشارضعیف، فشارقوی، کنترل و…)
- دریافت اطلاعات کامل و موردنظر کارفرما پیش از اقدام به طراحی تابلو برق.
- کنترل چندباره عملکرد بخش‌های مختلف تابلو برق و جبران نواقص موجود.
- توجه به جنس و سایز قطعات داخلی و تناسب آن‌ها.
- دقت به دسترسی راحت به تجهیزات و قطعات در مواقع نیاز و…
استانداردهای طراحی تابلو برق
همانطور که می‌دانید تابلو برق یک جعبه الکتروینکی با قطعات و اتصالات بسیار است که وظیفه توزیع و کنترل انرژی و حفاظت از دستگاه‌های الکترونیکی بسیاری که به آن متصل هستند را بر عهده دارد.
از این رو طراحی و مونتاژ هر نوع تابلو برقی باید بر اساس استانداردهای بین‌المللی مطرح در این حوزه باشد تا تابلو برق تولید شده عملکرد مطلوب و حداقل نیاز به تعمیرات یا احتمال خسارت را داشته باشد.
جدا از استانداردهای مطرح داخلی در حال حاضر اکثر سازندگان برای طراحی و ساخت تابلو برق‌های فشار ضعیف از استاندارد IEC61439 و جهت طراحی و ساخت تابلو برق‌های فشار متوسط از استاندارد IEC62271 استفاده می‌شود.
جمع‌بندی بر طراحی تابلو برق
اگرچه اصول، استانداردها، مراحل و… در طراحی و مونتاژ تابلو برق مشترک هستند اما عملکرد، دقت، توجه به اصول و استانداردها، بکارگیری نرم‌افزارهای پیشرفته، استفاده از قطعات و تجهیزات باکیفیت و… از سازنده‌ای به سازنده دیگر متفاوت است.
از این رو در مورد طراحی و ساخت تابلو برق نمی‌توان به هر طراح و سازنده‌ای اعتماد کرد چراکه در صورت ایده‌آل و استاندارد نبودن سطح کیفی تابلو برق باید انتظار عملکرد ناموفق، تعمیرات مداوم و حتی خسارت به تجهیزات و اتصالات را داشته باشید.
شما عزیزان نیز در صورت نیاز میتوانید برای ساخت و راه اندازی هر گونه تابلو برق با مشاروان بخش فروش الکترونصر در ارتباط باشید.
